Dil Gelişimi
YAŞ TEMEL SOSYAL VE DİL İŞLEVİ
Doğum
İnsan sesiyle rahatlar, ağlaması yaygın olarak rahatsızlık ve açlık ifade eder.
6 hafta
İnsan sesine tepki verir, yumuşak ve keyifli sesler çıkarır; yardım istediği zaman ağlar.
2 ay
Değişik sesleri ayırdetmeye başlar; yumuşak ses tonu daha çok gırtlaktan çıkar.
3 ay
Başını sese doğru yönlendirir; başkalarının konuşmasına sesle cevap verir; mırıltıya başlar, ve değişik heceleri ritmik şekilde tekrarlar.
4 ay
Değişik ses perdelerini kullanmaya başlar, ses tonlarını taklit eder.
6 ay
Başkaları tarafından çıkarılan sesleri taklit etmeye başlar.
9 ay
Yetişkinlerin tonlamasına benzer şekilde anlam ifade eden tonlamalar yapar.
12 ay
Kelime hazinesini geliştirmeye başlar; 12 aylık bir bebeğin kullandığı 5-10 kelimesi olabilir ve sonraki 6 ayda iki katına çıkacaktır.
24 ay
Kelime hazinesi hızlı bir şekilde artar ve tahminen 200-300 kelimeye ulaşabilir; kelimeler genellikle günlük nesnelerdir; ifadeleri tek kelimeliktir.
36 ay
900-1000 arası kelime hazinesi vardır; 3-4 kelimelik basit cümleler kurar (özne ve yüklem); iki kelimeli komut cümlelerini anlar
0-5 AYLIK BEBEKLERİN GELİŞİMİ
*hisseder, tat alır, koku alır, duyar
*ellerini ve kollarını oyunlarda hareket ettirir
*ihtiyacı olan bir şey olduğu zaman ağlar
*kucaktan ve konuşulmaktan zevk alır
*20 cm ile 30 cm uzaklıktaki şeyleri görür
*başını çevirmeye başlar
*göz temasında bulunur
*basit resimlere ve dizaynlara bakar
*küçük şeyleri elinde tutar
*mırıltılı sesler çıkarmaya başlar
*etrafa bakmak için başını kaldırır
*gülümser
*gözleriyle objeleri bir köşeden diğer köşeye takip eder
*oyuncaklara uzanır
*çıkardığı seslerle mutlu ya da mutsuz olduğunu belirtir
*desteksiz oturur, başı sabit durur
*başını sesinize ya da başka seslere doğru çevirir
*siz konuşurken ağzınızı izler
*küçük oyuncakları tutup sallar
*30 cm'den uzaktaki şeyleri görür
*ellerine ve ayaklarına bakar
*eliyle ya da elindeki bir şeyle objelere vurur
*yüzüstü yatarken başını ve göğsünü elleriyle destekeleyerek kaldırır
*dönmeye çalışır
*yüzüstüyken başka şeylere uzanmaya çalışır
*hareket eden şeyleri izler
*çıkardığınız bir sese başka bir sesle cevap verir
*dik oturmaya çalışır
*ayakları üstünde tuttuğunuzda zıplamaya çalışır
*aynaya bakmaktan zevk alır
*objeleri herhangi bir eliyle tutar
*ce'e oynamaktan zevk alır
*tanıklarını başkaları arasından seçer
3 - 4 YAŞ GRUBU DİL GELİŞİMİ
. Günlük yaşamımızda kullandığımız, içmek, açmak, kapamak, uyumak gibi eylemleri belirten resimleri isimlendirebilirim.
· Özellikleri belirtilen nesneleri getirebilirim.
· İki eylem gerektiren direktiflere uyabilirim.
· Çevremdeki nesneleri tanır ve onları adlandırabilirim.
· Söylemesem bile dokuzyüze yakın kelimeyi anlayabilirim.
· Iki ayri nesneli eylemi gerektiren emirleri yerine getirebilirim.
· Beş kelimeli cümle kurarak konuşabilirim.
· Zamirle kendimi ifade edebilirim.
· Sesimin tonunu ve hızını ayarlayarak konusabilirim.
· Yaptığım bir resmi anlatabilirim.
· Kendi kendime konuşur ve çok soru sorarım.
· Onsekiz adet nesne kartı içinden en az on tanesinin ne olduğunu söyleyebilirim.
· Altı kelimelik bir cümleyi, söylendikten sonra tekrarlayabilirim.
· Bir hikaye oluşturup anlatabilirim.
· Olayları birbirine bağlayıp olan biteni anlatabilirim.
4-5 YAŞ GRUBU DİL GELİŞİMİ
. Özellikleri belirtildiğinde vücudumun kisimlarini gösterebilirim.
· Üç nesneli ve davranişlari emirleri yerine getirebilirim.
· Resimleri mantikli bir şekilde açiklayabilirim.
· Tek başima 3-4 misralik basit şarkilari söyleyebilirim.
· Düzgün ve tam cümleler kurabilirim.
· Yedi kelimeden oluşan cümleleri kurabilirim.
· Geçmiş şimdiki ve gelecek zamanlari doğru olarak kullanabilirim.
· On sekiz adet değişik nesne resminden on dört tanesinin ismini söyleyebilirim.
· Yakin zamanda yaşanmiş olaylari anlatip, olaylar arasinda ilişki kurabilirim.
· Ev adresimi söyleyebilirim.
· Kaç yaşimda olduğumu söyleyebilirim.
· Sürekli olarak "neden, ne zaman, nasil" gibi sorular sorabilirim.
· Kelimelerin anlamlarini merak ederek ne olduğunu sorabilirim.
· Gerçekleri hayallerimle kariştirarak hikayeler anlatabilirim.
· Artik konuşmalarimda bebeksi konuşmalara yer vermem veya çok az konuşurum.
5-6 YAŞ GRUBU DİL GELİŞİMİ
. Adimi soyadimi söyleyebilirm
· Ailemdeki kişilerin isimlerini söyleyebilirim
· Telefonumu ve ev adresimi söyleyebilirm
· 6-8 kelimelik cümleler kurabilir, söylendiğinde tekrarlayabilirim
· Somut nesneleri yapilarina gore daha ayrintili olarak tanimlayabilirim
· Soyut nesnelerin anlamlarini sorabilirim
· Zit anlamli soyut kelimeleri söyleyebilirim
· Zit anlamli somut kelimeleri söyleyebilirim
· Günlük yaşantimi anlatabilrim
· Yer ve hareket tarif edebilirim
· Niçin sorusunu açiklayarak cevaplayabilrim